Performance Mode, Memory Acceleration Mode ve PAT'ı kullanabilmek
(2004 yılı Ocak ve Mart aylarında değişik forumlarda yayınlanmıştır)
“P4P800 ile overclock; derleme ve güncelleme” başlıklı yazımın son paragrafını hatırlarsanız, yalnızca “Performance Mode” ve “Memory Acceleration Mode”un farklı olduğu, diğer parametrelerin aynı olduğu (%5 oc seçeneği) testler arasında Pcmark04 MEMORY skorlarında artışa dikkati çekmiştim. Bundan, buradaki değişkenler olan “memory acceleration mode” ve “turbo performans mode”un sorumlu olabileceğini, asıl hangisinin daha önemli olduğunu henüz bilmediğimi ve bunun test edilebileceğini yazmıştım. Kaldığımız yerden devam ediyoruz. Önce bu parametreleri kısaca tanıyalım.
Memory Accelaration Mode ya da “Hyper Path Technology”
Intel 875P chipset’teki PAT’ın, 865PE’li P4P800’deki karşılığı olan Hyper Path Technology’yi firma şöyle özetliyor: “ASUS Hyper Path Teknolojisi, klasik yonga dizaynlarındaki gereksiz mekanizmalar için bir bypass sistemi oluşturarak, işlemci ve hafıza arasındaki veri transferleri için bir kısa devre sağlar. ASUS Hyper Path Teknolojisi ile elektronikte "latency time" adı verilen ve istenmeyen gecikme süresi olarak tabir edilen zaman kaybı, önemli ölçüde azaltılmakta ve stabiliteden ödün vermeden performans arttırımı sağlanabilmektedir.”
Daha ayrıntılı bilgi için: THG, ASUS
“Memory Acceleration Mode” (eski BIOS versiyonlarında Performance Acceleration Mode olabilir) anakartta “Advanced” menüsünde “Chipset” başlığı altında yer almakta. İki seçeneğimiz var; default ayar olan “Auto” ile “Enabled” . Üretici Hyper Path’ı kullanmak için son seçeneği öneriyor.
Performans Mode
Anakarttaki tek bilgi sistem performansını artırdığı. Mekanizmayı tam olarak bilmiyorum. X-bit labs’daki bir review’de “hızlı bellek ulaşım modu”ndan sorumlu olduğu yazıyor. Tam mekanizmayı bilenler bizi bilgilendirir ya da link verirlerse seviniriz.
“Performance Mode” anakartta “Advanced” menüsünün alt menülerinden “JumperFree Configuration”da “Auto”(default), “Standart” ve “Turbo” olmak üzere üç seçenek halinde sunuluyor.
Testler
Amacım, daha önceki testlerde gözlemlediğim MEMORY performans artışından neyin ne kadar sorumlu olduğunu kavramak.
Aşağıdaki testlerde değişkenler “Performance Mode” ve “Memory Acceleration Mode” olup deneyebileceğimiz toplam 6 kombinasyon mevcuttur.
Tüm testlerde “graphic aperture size” 128 olarak belirlenmiş olup sistem %5 oc durumundaydı (2.4@2.52).
PCMark04
Sadece MEMORY testleri gerçekleştirildi.
Her bir kombinasyon için, değişik zamanlarda ikili ve üçlü ardışık denemelerden oluşan toplam beşer adet skor elde edildi ve bu beş skorun ortalamaları hesaplandı.
Sonuçlar:
(Performans Mode + Memory Acceleration Mode)
Auto + Auto : 3990
Standart + Auto : 4091
Turbo + Auto : 4102
Auto + Enable : 4106
Standart + Enable : 4139
Turbo + Enable : 4138
Tartışma
Verilerimi tartışmaya başlamadan önce acaba birileri benzer bir şeyler yapmış mı diye internetten küçük bir arama yaptım. Çok benzer testleri X-bit labs’da buldum. Kullanılan test “SiSoft Sandra 2003, Memory Benchmark”. Bazı konularda aynı sonuçlara ulaşmışız, ama bazı noktalarda farklı sonuçlar var. Önce aynı olanlar:
“Performance Modu”un auto olması memory skorlarını dibe vurduruyor. Bu modda “Memory Acceleration Mode” enable olduğunda bir miktar düzelme sağlanıyor. “Performance Modu”un turbo ya da standart olması memory skorlarında anlamlı farklılık oluşturmuyor, skorlar hemen hemen aynı.
Fakat “Memory Acceleration Mode” konusunda tamamıyla zıt sonuçlara sahibiz. Yazar en iyi sonuca “Memory Acceleration Mode”un auto, “Performance Modu”un turbo olduğu seçenek ile ulaştığını söylüyor ve bu ayarları kuvvetle tavsiye ediyor. Yazarın verilerini incelediğimizde aslında “Performance Modu”un standartta olduğu seçenekte skorların hemen hemen aynı olduğunu, asıl turbo’da bir miktar farkın oluştuğunu görüyoruz. Oysa benim sonuçlarıma göre “Memory Acceleration Mode”un enable olması belirgin bir performans artışına neden oluyor. Farklılık kullandığımız testlerden kaynaklanıyor olabilir diye ben de SiSoft Sandra ile, ancak 2004 versiyonu ile test yapmaya karar verdim.
SiSoftware Sandra 2004 Pro
“Memory Bandwitch Benchmark” gerçekleştirildi.
Sonuçlar: (Performans Mode + Memory Acceleration Mode)
Auto + Auto : 4257/4271
Standart + Auto : 4497/4503
Turbo + Auto : 4494/4512
Auto + Enable : 4511/4486
Standart + Enable : 4616/4580
Turbo + Enable : 4641/4588
Sonuç
“Performance Modu” için PCmark’ta söylediklerimizin aynısı yine geçerli.
Evet yanılmamışım, bende “Memory Acceleration Mode” ısrarla belirgin performans artışı sağlıyor. En uygun seçenek ise “Performance Modu”un turbo, “Memory Acceleration Mode”un enable olduğu seçenek. Bulgularım ASUS’un önerisiyle de uyuşuyor. X-bit labs’ın testi geçtiğimiz yıl haziran ayında yapılmış, acaba bu farklılığın nedeni BIOS update olabilir mi?
PAT’ı kullanabilmek
Yukarıdaki testleri yaparken bilmediğim, sonra öğrendiğim bir ayrıntı var; PAT’ın kullanılabilmesi için P4 C işlemcileri ve PC3200 bellek modüllerini 200MHz’lik senkron hızlarında çalıştırmak gerekiyor. Bu bileşenlerden herhangi biri söz konusu hızın üzerine çıkar ya da altına düşerse PAT otomatik olarak kapatılıyor.
Oysa benim daha önce yaptığım testlerin hepsinde işlemci %5 overclockluydu ve ram frekansım buna 1/1 oranında eşlik ediyordu. Zaten cpu-z yazılımı ile “performance mode” sürekli olarak “disable” gözüküyordu. Buna rağmen “memory accelaration mode”u auto’da bırakmak yerine “enable” duruma getirmek performansta artışa neden oluyordu. Ben o zaman cpu-z yazılımında “disable” gözükmesine rağmen “memory accelaration mode”u aktif hale getirebildiğimi zannetmiştim. Oysa durum hiç de öyle değildi.
Yeni ayarlar
Daha overclock’un o’sunu bilmiyorken işlemcimi anakartın üzerine taktığımda 2406 MHz’i gösteriyordu. Yani “CPU external frequency” 200 değil 200.5 çalışıyordu. Bios ayarlarında “AI Overclock Tuner” ise default olarak “standart” seçeneğindeydi. Bunun “memory accelaration mode”u keşfetmemi geciktiren bir handikap olduğunun şimdi farkına varıyorum.
Yeni bilgiler ışığında PAT’ı (ya da bizdeki ifadesiyle “memory accelaration mode”u) enable edebilmek için “AI Overclock Tuner”u manuele getirip “CPU external frequency”yi 200’e sabitledim. Windows’a döndüğümde çok şey değişmişti; cpu-z artık “performance modu” “enable” gösteriyordu. “CPU external frequency” 199.9, işlemci hızı 2398.9 olmuştu. Asıl güzel gelişme ise ram latency değerlerinde oldu; işlemciye 1/1 eşlik eden ve 199.9’u gösteren ram frekansının 200’ün (0.1 puan bile olsa) altına inmesinden olsa gerek, default değerleri 3-3-3-8 olan latencyler kendiliğinden 2.5-3-3-6 oluvermişti.
Tekrar default 2406 Mhz’i elde temek için “AI Overclock Tuner”u standart konuma getirdiğimde yeni bir süprizle karşılaştım. Artık “standart” seçeneği 2406’yı değil, manuel ayarla elde ettiğim 2389.9’u veriyordu. Bios’un default ayarlarını load ettiğimde de değişiklik olmadı. Oysa PAT enable bu yeni durumun bize ne getirdiğini görebilmek için disable olduğu aynı (ya da en yakın) frekansla test etmek istiyordum. Bu yüzden mecburen manuel olarak “CPU external frequency”ı 200’e en yakın değer olan 201’e sabitleyerek testler yaptım.
Ve yeni testler
Test edeceğimiz temel olarak üç durum var:
1. Default ayarlar: Bu durum işlemcimi ve anakartımı ilk kullanmaya başladığım durumu ifade ediyor. Yukarıda söylediğim nedenle bu ayarlara şu an için dönemesem de en yakın seçeneği uyguladım. Bu durumda:
Bios - memory accelaration mode: Auto
Cpu-z - performance mode: Disable
CPU external frequency: 201 Mhz
CPU frekansı: 2412
Ram latency: 3-3-3-8
2. Sadece bios’dan PAT enable: 200Mhz’i tutturamadığımızdan PAT aslında enable değil. Daha önceki testlerde bu durumda performans artışı saptamıştık. Bu durumda:
Bios - memory accelaration mode: Enable
Cpu-z - performance mode: Disable
CPU external frequency: 201 Mhz
CPU frekansı: 2412
Ram latency: 3-3-3-8
3. PAT enable: Çünkü 200 Mhz’e çok yakınız.
Bios - memory accelaration mode: Enable
Cpu-z - performance mode: Enable
CPU external frequency: 199.9 Mhz
CPU frekansı: 2398.9
Ram latency: 2.5-3-3-6
Yazılımlar:
PCMark04; “MEMORY” testi
SiSoftware Sandra 2004 Pro “Memory Bandwitch Benchmark” testi
Sonuçlar
Default ayarlar: pcmark: 3950, sandra: 4277/4311
Sadece bios’dan PAT enable: pcmark: 3978, sandra:4379/4426
PAT enable: pcmark: 4188, sandra:4640/4646
Tüm testlerin ayrıntıları ve hangi parametrelerin ne kadar değiştiği bende kayıtlı, ancak zaman kısıtlılığından şu an için tablo yapıp yayınlayamıyorum. Ayrıntıları merak eden olursa verebilirim.
Yorum:
Gerçek “PAT enable” durumun aşikar bir performans farkı oluşturduğu ortada. Hem daha önceki hem de bu testlerde gördüğümüz üzere; 200 Mhz tutturamadığımız ve bu yüzden gerçekte PAT’ı enable edemediğimiz durumda bile “memory accelaration mode”u autoda bırakmayıp “enable” etmek az çok bir performans farkı oluşturuyor.
Overclock’suz bir hayat?
PAT’ın overclock durumunda disable olması elbette can sıkıcı bir durum. Eğer yaptığınız overclock yeterince büyük boyutta ise memory benchmark puanlarınız bundan kat be kat yüksek olacaktır. Bu durumda PAT feda edilebilir. Ama benin gibi rutin olarak ılımlı (%5) bir overclock yapıyorsanız ve hangi durumun sizin için daha avantajlı olduğuna karar vermekte zorlanıyorsanız, aşağıdaki testler size yardımcı olacaktır.
Ilımlı overclock ya da PAT?
Test edeceğimiz temel olarak iki durum var:
1. PAT enable: Bios - memory accelaration mode: Enable
Cpu-z - performance mode: Enable
CPU external frequency: 199.9 Mhz
CPU frekansı: 2398.9
Ram latency: 2.5-3-3-6
2. %5 overclock:
Bios - memory accelaration mode: Enable
Cpu-z - performance mode: Disable
CPU external frequency: 210 Mhz
CPU frekansı: 2520
Ram latency: 3-3-3-8
Testler:
SiSoftware Sandra 2004 Pro, “Memory Bandwitch Benchmark”
PAT enable: 4640/4646
%5 overclock: 4590/4602
PCmark04 (sırasıyla; cpu-memory-graphics-hdd-pcmark skorları)
PAT enable: 3653-4173-2767-3071-3800
%5 overclock: 3681-4117-2767-3060-3929
3dmark03
PAT enable: 3773
%5 overclock: 3781
3dmark2001se
PAT enable: 12397
%5 overclock: 12508
Yorum:
Overclock durumunda 210 Mhz ram frekansına rağmen memory skorlarının PAT’da daha iyi olduğu görülüyor. Ama genel sonuçlara baktığımızda overclock’daki FSB artışının ağırlığını hissetmek mümkün. Neyi tercih edeceğinize ise siz karar vermelisiniz.
Güncelleme (2005): cpu-z yazılımının 2005 yılı içerisinde çıkan son bir kaç sürümünden beri "performance mode" direkt PAT ile ilişkili olmayıp PAT enable olmamasına rağmen "enabled" gözükebilmektedir. Bu nedenle PAT'ın gerçekten enable olup olmadığı görebilmek için Lavalys'ın "Everest" yazılımı önerilir!
